kenniscentrum | keulseweg wiki

Keulseweg wiki

Een korte uitleg of definitie van veelgebruikte begrippen of vaktermen op de website en in onze publicaties.

Aansprakelijkheid

De wettelijke verantwoordelijkheid voor het compenseren van schade of letsel aan anderen of aan objecten van anderen. Mogelijk als gevolg van nalatigheid, fouten of onjuist handelen. In ons vak is aansprakelijkheid een ingewikkelde kwestie omdat we met veel verschillende factoren – zoals paarden die van jezelf of een ander zijn – te maken hebben.

Acceptatie

Een houding van openheid, aanvaarding en mildheid ten opzichte van zichzelf, anderen of situaties, waarbij men bereid is om te erkennen en omarmen wat er is zonder te oordelen of te verzetten, wat kan leiden tot innerlijke rust en welzijn.

Accreditatie

Accreditatie is het proces waarbij een erkende instantie, in ons geval de NOBCO/EMCC, de kwaliteit en competentie van een programma product beoordeelt en certificeert volgens vastgestelde normen en criteria. Door te verzekeren dat we voldoen aan een bepaalde standaard kan de student vertrouwen op kwaliteit, betrouwbaarheid en integriteit.

Activiteit

Een specifieke handeling, taak of oefening die door de cliënt met het paard wordt uitgevoerd om bepaalde doelen, vaardigheden of inzichten te kunnen onderzoeken en bereiken.

Afstemmen

Het proces van het verbinden, resoneren en reageren op de behoeften, gevoelens en signalen van anderen, waarbij empathie, aanwezigheid en begrip worden gebruikt om een veilige en ondersteunende omgeving te creëren voor groei en ontwikkeling.

Alarmsymptomen

Symptomen of tekenen die kunnen wijzen op ernstige problemen, zowel fysiek als psychisch, die onmiddellijke en adequate aandacht vereisen.

Archetype

Een universeel, symbolisch patroon, thema of karakter dat diepgewortelde menselijke ervaringen, emoties en archetypische beelden vertegenwoordigt. De Geen woorden maar paarden coachkaarten zijn gebaseerd op Archetypen.

ASS

Afkorting voor autismespectrumstoornis, een neurologische diversiteit die zich kenmerkt door lastig inleven en begrijpen in sociale interactie en communicatie en specifiek, intens en soms repetitief gedrag. Een ASS is niet bij iedereen hetzelfde, de kenmerken kunnen per persoon verschillen, maar hebben wel altijd te maken met twee bovenstaande aspecten. De term autismespectrumstoornis wordt nog niet zo lang gebruikt, en wordt gebruikt voor iedereen met een vorm van autisme.

Autonomie

Het vermogen en de (letterlijke en gevoelde) vrijheid om zelfstandig keuzes te maken, beslissingen te nemen en acties te ondernemen die in overeenstemming zijn met eigen waarden, behoeften en doelen.

Balansmodel

Het balansmodel van Bakker en collega’s uit 1998 geeft een overzicht van het samenspel van beschermende factoren en risicofactoren voor de ontwikkeling van een kind op drie niveaus: microniveau, mesoniveau en macroniveau.

Bedrijfsaansprakelijkheid

Bedrijfsaansprakelijkheid is aansprakelijkheid voor schade of letsel aan derden als gevolg van activiteiten, eigendommen of operaties van het bedrijf, wat belangrijk is voor het beschermen van het bedrijf en zijn belanghebbenden.

Beroepsaansprakelijkheid

Beroepsaansprakelijkheid is aansprakelijkheid voor schade of letsel als gevolg van nalatigheid, fouten of onjuist handelen in de uitoefening van hun beroep, zoals coaching of therapie.

Beroepscode

Een ethische code en een beroepsprofiel.

Beroepshouding (professionele)

De manier waarop een professional zich gedraagt, communiceert en omgaat met cliënten, collega's en anderen in het kader van zijn of haar werk, waarbij respect, integriteit, empathie en ethiek centraal staan. Vaak ondersteund door de beroepscode van een beroepsorganisatie.

Beroepsorganisatie

Een organisatie die de belangen behartigt van professionals binnen een bepaald vakgebied, zoals coaching of therapie, en die vaak richtlijnen, normen en accreditatieprogramma's biedt om de kwaliteit en professionaliteit te waarborgen.

Beroepsprofiel

Een beschrijving van de praktische uitoefening, competenties, kennis en vaardigheden die kenmerkend zijn voor een bepaald beroep of functie.

Bewust

Gedachten, gevoelens, waarnemingen en herinneringen die we actief voelen en ervaren, kunnen inzetten en controleren en waarvan we weten dat we ze hebben.

Bewustwording, bewustwordingsproces

Het proces van zich bewust(er) worden van eigen gedachten, gevoelens, overtuigingen, gedragingen en het effect daarvan op de omgeving. Bewustwording is een essentieel onderdeel is van persoonlijke groei, zelfinzicht en eventuele verandering.

Biopsychologie

Een psychologie die zich bezighoudt met de relatie tussen biologische processen, zoals de werking van de hersenen, het zenuwstelsel en hormonale systemen, en menselijk gedrag, emoties en cognitie.

Casuïstiek

Casuïstiek of casestudie is de behandeling (systematisch bestuderen en analyseren) van individuele gevallen (casussen) in een specifiek gebied om inzicht te krijgen in problemen en best practices te identificeren.

Certificatie

Het proces van het verkrijgen van een officieel certificaat na het succesvol voltooien van een opleiding, wat aantoont dat men voldoet aan bepaalde normen en competenties.

Certificatie-update

Het proces van het vernieuwen of bijwerken van een certificatie door het volgen van een aanvullende bijscholing om de geldigheid en relevantie van de certificatie te behouden.

Chakra

Een concept uit de hindoeïstische en spirituele tradities dat verwijst naar de energiecentra in het lichaam die verbonden zijn met verschillende aspecten van fysieke, emotionele en spirituele gezondheid en welzijn, en die kunnen worden geactiveerd, gebalanceerd en geharmoniseerd door middel van oefeningen, meditatie en energiewerk.

Cliënt-gericht, cliënt-based

De cliënt-based of cliëntgerichte therapie is ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Carl Rogers. In deze benadering is de cliënt zèlf de deskundige van zijn eigen leven, ervaringen, behoeften én problemen.
Er wordt dan ook wordt afgestemd op de specifieke behoefte van de cliënt in het hier en nu, zijn of haar behoeften, doelen en ervaringen staan centraal, en de focus ligt op het ondersteunen van de cliënt bij het bereiken van zijn of haar gewenste uitkomsten.

Coaching

Coaching richt zich in het algemeen voornamelijk op het heden en de toekomst en is gericht op het verbeteren van prestaties, het ontwikkelen van vaardigheden en het bereiken van doelen op een bepaald gebied, zoals carrière, relaties of gezondheid.

Coachkaarten

Een set kaarten met afbeeldingen, symbolen en/of vragen die worden gebruikt als hulpmiddel bij coaching, zelfreflectie en gesprekken, om inzicht te vergroten, inspiratie te bieden en creativiteit te stimuleren. De Geen woorden maar paarden coachkaarten zijn onderdeel van de lesstof van de opleiding EAC&T level 1.

Coachvraag

De specifieke vraag of doelstelling die een cliënt heeft en die als richtlijn of uitgangspunt kan dienen voor het coachproces. Omdat aan zo'n coachvraag vaak onbewuste processen, gevoelens en patronen ten grondslag liggen is het belangrijk om als coach altijd open te blijven voor wat zich in de sessie, in contact met het paard en in de reacties van het paard laat zien.

Cognitie, cognitief

De term cognitie komt van het Latijnse woord cognoscere, wat kennen of weten betekent. In de psychologie wordt met cognitie het vermogen om kennis op te nemen en verwerken bedoeld. Onder cognitie vallen zaken als waarnemen, denken, taal, bewustzijn, geheugen, aandacht en concentratie.

Congruentie

Overeenstemming tussen wat iemand extern – verbaal en/of non-verbaal – uit en wat iemand intern voelt en denkt, oftewel overeenstemming tussen innerlijke ervaring en externe expressie.

Contextuele visie

Een vorm van therapie die is ontwikkeld door Iván Böszörményi-Nagy en die zich richt op het begrijpen en herstellen van de relaties binnen families en op de wederzijdse afhankelijkheid tussen familieleden. Contextuele therapie legt de nadruk op het creëren van een evenwichtige en rechtvaardige relatie tussen geven en ontvangen, waarbij de nadruk wordt gelegd op vertrouwen, loyaliteit en het nemen van verantwoordelijkheid.

Contraindicatie

Een reden om een bepaalde behandeling of interventie niet toe te passen vanwege mogelijke risico's of complicaties.

Copyright

Het wettelijke recht van de maker of eigenaar van een origineel werk, zoals tekst, afbeeldingen, muziek of software, om de reproductie, distributie en gebruik van het werk te controleren en te beheren, wat belangrijk is voor intellectuele eigendomsbescherming.

CRKBO

Het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs (CRKBO) registreert opleidingsinstellingen en docenten die aantoonbaar voldoen aan de Kwaliteitscode voor Opleidingsinstituten voor Kort Beroepsonderwijs met als voordeel dat btw-vrijstelling kan worden verkregen.

Domesticatie

Het proces waarbij wilde dieren, zoals paarden, door mensen worden ingeschaard als een huisdier. Daarbij wordt interactie en selectie mogelijk aangepast aan het leven onder menselijke zorg en controle, wat kan leiden tot veranderingen in gedrag en fysiologie.

EAC

EAC (Equine Assisted Coaching) is een vorm van coaching waarbij paarden worden ingezet als co-coaches om deelnemers te ondersteunen bij het verkennen, ontwikkelen en realiseren van persoonlijke doelen, en waarbij gebruik wordt gemaakt van de natuurlijke reacties en signalen van de paarden.

EAC&T

Equine assisted coaching en therapie de methodiek van de Keulseweg waarbij wordt samengewerkt met paarden in coach- en therapieprocessen op basis van gelijkwaardigheid.

EAT

EAT (Equine Assisted Therapy) is een vorm van therapie waarbij paarden worden ingezet bij het behandelen en verwerken van emotionele, gedragsmatige en psychologische problemen, waarbij de interactie en relatie met het paard het therapeutisch proces ondersteunen.

EFT (Emotional Freedom Techniques)

Een therapeutische techniek die zich richt op het verminderen van emotionele stress en het bevorderen van emotioneel welzijn door middel van het kloppen op specifieke meridiaanpunten op het lichaam, terwijl men zich focust op een specifiek probleem of symptoom.

EIA

EIA staat voor European Individual Accreditation en verwijst naar een programma van individuele accreditatie voor coaches. Het doel van de EIA is om de professionele standaarden en de kwaliteit van coaching en mentoring te waarborgen door individuele beoefenaars te beoordelen op basis van vastgestelde normen en criteria.

Emotieregulatie

Het vermogen om eigen emoties te herkennen, te begrijpen en te beheersen, en om op een effectieve en adaptieve manier te reageren op emotionele prikkels.

Emotionele veiligheid

De veiligheid die de coach of therapeut en het paard biedt zodat cliënten zich veilig voelen om hun kwetsbaarheid, emoties en gevoelens te kunnen en durven verkennen en uiten.

Emotionele verwaarlozing

Een vorm van trauma waarbij iemands emotionele behoeften niet worden erkend, beantwoord of ondersteund. De afwezigheid van liefdevolle belangstelling en betrokkenheid van ouders leidt bij een kind tot sterke gevoelens die het probeert te compenseren. Langdurige emotionele verwaarlozing is schadelijk voor de emotionele ontwikkeling en een basisgevoel van veiligheid en kan leiden tot gevoelens van onveiligheid, eenzaamheid en leegte.

Energie

Binnen het werkveld van therapie en coaching verwijst het woord energie naar de vitale levenskracht, emotionele ladingen, trillingen of subtiele krachten die het menselijk wezen en zijn omgeving doordringen en beïnvloeden. In equine assisted coachsessies is energie op drie verschillende manieren zicht- of voelbaar: positie (eigen ruimte, energievelden en intentie van alle betrokkenen), stemmingsoverdracht (de overdracht van stemming en uitingen) en letterlijk (energiegebrek als in moeheid bijvoorbeeld).

EQA

EQA staat voor European Quality Award, een accreditatieprogramma van EMCC (European Mentoring and Coaching Council). Het doel van de EQA-accreditatie is om de kwaliteit van opleidingen te waarborgen en te verbeteren door het erkennen van opleiders die voldoen aan de strenge normen en criteria van EMCC.

Equine assisted

Het woord equine verwijst naar paarden en komt van het Latijnse woord equus, wat paard betekent

Ervaringsgericht, ervaringsgerichte coaching of therapie

Bij ervaringsgerichte coaching en therapie ligt de nadruk op het ervaren en beleven van emoties en gevoelens in plaats van er (in een therapeutische setting) alleen over te praten.
Bij EAC&T worden activiteiten ingezet waarbij paarden ons de gelegenheid bieden om te ervaren en leren. Door het werken met paarden op de grond, waarbij de cliënt de interactie aangaat met het paard, kunnen gevoelens en patronen ervaren en onderzocht worden.

Ethische code

Een set van principes, normen en richtlijnen die de professionele en ethische verantwoordelijkheden van beoefenaars in een bepaald vakgebied regelen.

Ethische dilemma's

Morele vraagstukken of situaties waarbij verschillende waarden, principes of belangen met elkaar in conflict zijn en waarbij het maken van een keuze of beslissing ethisch complex kan zijn.

Executieve functies

Uitvoerende regelfuncties van de hersenen. De cognitieve vaardigheden en processen die nodig zijn voor planning, organisatie, impulscontrole, aandacht, werkgeheugen en probleemoplossend vermogen, en die van invloed zijn op het functioneren en de zelfregulatie op verschillende gebieden van het leven.

Faciliteren

Het proces van het ondersteunen, begeleiden en mogelijk maken van groei, ontwikkeling en verandering bij een ander op basis van gelijkwaardigheid. Waarbij de focus ligt op het creëren van een emotioneel veilige en ondersteunende omgeving.

Feedback

Informatie, evaluaties of suggesties die worden gegeven over prestaties, gedrag of resultaten met als doel verbetering, groei en ontwikkeling.

Feldenkrais

Een leerproces, ontwikkeld door Moshe Feldenkrais waarbij het accent op het unieke vermogen van het zenuwstelsel ligt om te leren, om nieuwe verbindingen te leggen tussen brein en lichaam. Feldenkrais richt zich op het verbeteren van lichaamsbewustzijn, bewegingspatronen en houding door middel van zachte bewegingen, exploratie en bewustwording van de eigen lichaamssensaties en -ervaringen.

Fysieke reactie

Een reactie of respons van het lichaam op stimuli of omgevingsfactoren. Dit kan zich uiten in bewegingen, spierspanning of ontspanning, ademhaling, maar ook stoffen die door de hersenen worden aangemaakt.

Fysieke veiligheid

Het in praktische zin waarborgen van de veiligheid door het voorkomen van letselschade van zowel de cliënten als de paarden tijdens equine assisted activiteiten.

Gastdocent

Een expert of professional die een specifiek onderwerp of specifieke vaardigheid doceert binnen een opleidingsprogramma, om zijn of haar expertise en ervaring te delen met de studenten.

Gedragspatronen

Herhaalde en consistente manieren van handelen, reageren of denken die zijn ontwikkeld als reactie op ervaringen, omgevingsinvloeden en interne overtuigingen. Gedragspatronen zijn vaak diepgeworteld en kunnen daardoor moeilijk te veranderen zijn.

Gelijkwaardigheid

Een principe dat impliceert dat alle individuen – en in ons vak de coach of therapeut, cliënt en paard – intrinsiek gelijkwaardig zijn in waardigheid, respect en rechten. Ongeacht verschillen in achtergrond, status of kenmerken.

Gestalt, Gestalttherapie

De Gestalttherapie is in de jaren veertig van de twintigste eeuw ontstaan uit de psychoanalyse en is beïnvloed door ideeën uit de Gestaltpsychologie,het existentialisme en de fenomenologie. De voornaamste grondlegger van Gestalttherapie is de Duitse psychiater Fritz Perls. Het is een vorm van psychotherapie die zich richt op de ontwikkeling van het bewustzijn van de cliënt van zijn ervaring in het moment en op de manier waarop hij zichzelf en anderen waarneemt en zichzelf uitdrukt. Zowel Gestalttherapie als EAC&T benadrukken de ervaring in het hier en nu en het belang van een holistische benadering van therapie.

Gewaarzijn

Een staat van bewustzijn en alertheid ten opzichte van de innerlijke belevingswereld, lichaamssensaties en de externe omgeving. Het bewust ervaren van deze sensaties brengt iemand in contact met zichzelf en geeft informatie die het vermogen tot zelfregulering, keuze en het nemen van verantwoordelijkheid kan versterken.

Grondhouding

De basishouding, mindset en ethische principes waarmee een coach of therapeut zijn werk benadert. De equine assisted coach of therapeut werkt zowel vanuit een inclusieve houding die totale aanvaarding van achtergrond, ervaringen, overtuigingen en identiteit van de cliënt waarborgt, als vanuit een empathische open houding die zonder oordeel ruimte laat voor verschillende perspectieven, ideeën en alles wat zich verder in de sessie ontvouwt.

Ground based

Een benadering van interactie en communicatie met paarden waarbij men op de grond werkt in plaats van op de rug van het paard, wat gelijkwaardigheid, een diepere verbinding, vertrouwen en samenwerking tussen mens en paard bevordert.

Hechting

Hechting is simpel gezegd een vorm van coping om het leven als kind door te komen. Volgens Bowlby (1980) is een gehechtheidsrelatie de duurzame emotionele band die een jeugdige opbouwt met zijn ouder/verzorger op basis van opgedane ervaringen met die persoon. Volgens het Nederlandse jeugdinstituut (NJI) is hechting de band tussen ouder en kind die ontstaat in het eerste levensjaar.

Helen

Het door een deskundige aangestuurde proces van genezing en herstel op fysiek, emotioneel, mentaal of spiritueel niveau. Als we iemand willen helen, zien we die persoon blijkbaar als gebroken, een gebrokenheid die vraagt om handelen. We zien de heelheid in de andere persoon niet of vertrouwen de integriteit van het leven in hen niet.

Heling

Het proces van genezing, herstel en transformatie op fysiek, emotioneel, mentaal of spiritueel niveau, waarbij aandacht wordt besteed aan het integreren van trauma's, het loslaten van blokkades en het bevorderen van welzijn en groei.

Helpen

Het bieden van ondersteuning, begeleiding, advies of assistentie om problemen op te lossen, doelen te bereiken en obstakels te overwinnen. Helpen is gebaseerd op ongelijkheid, de coach of therapeut die helpt, is blijkbaar krachtiger dan de cliënt. Deze ongelijkheid is voor de cliënt voelbaar en zal daarmee zijn zelfbeeld en gevoel van waardigheid, integriteit en heelheid eerder verminderen in plaats van versterken.

Holding space

Holding space is een term die in verschillende contexten wordt gebruikt om een ondersteunende en compassievolle manier van ‘aanwezig zijn’ voor iemand te beschrijven. Het betekent het creëren van een veilige, ondersteunende, niet-oordelende en accepterende omgeving waarin iemand zich comfortabel kan voelen om zijn ervaringen, gedachten en emoties te delen.

Holistisch

Holisme komt van het Griekse woord ‘holos’, dat ‘geheel’ betekent en is een visie op het leven die de mens als geheel beschouwt. Lichaam, geest, gevoelens, gedachten en verlangens: alles is één.

Horsemanship

Een benadering van interactie en training met paarden die gebaseerd is op respect, begrip en samenwerking tussen mens en paard, waarbij de relatie en het welzijn van het paard centraal staan.

Incongruentie

Discrepantie tussen wat iemand extern – verbaal en/of non-verbaal – uit en wat iemand intern voelt en denkt, oftewel discrepantie tussen innerlijke ervaring en externe expressie. Dit kan leiden tot verwarring en innerlijke strijd.
Paarden hebben duidelijkheid, congruentie en consistentie nodig in de interactie met anderen om een gevoel van veiligheid en vertrouwen te ervaren en zullen dan ook altijd reageren op incongruentie.

Indicatie

Een aanwijzing of reden voor het starten van een specifieke behandeling of interventie, gebaseerd op de symptomen, behoeften, doelen en context van de cliënt.

Innerlijk kind

Een concept binnen de psychologie dat verwijst naar de emotionele en psychologische aspecten van de persoonlijkheid die worden geassocieerd met vroegere jeugdervaringen, trauma's en behoeften.

Intervisie

Een gestructureerde vorm van peer-to-peer begeleiding waarbij coaches en therapeuten samenwerken om casuïstiek te bespreken, ervaringen uit te wisselen, feedback te geven en te leren van elkaars expertise. Met als doel om elkaar te ondersteunen, van elkaar te leren en samen oplossingen te vinden voor professionele uitdagingen.

Intervisiegroep

Een groep professionals binnen een bepaald vakgebied die regelmatig bijeenkomen om casussen te bespreken, ervaringen uit te wisselen, feedback te geven en te reflecteren op hun eigen praktijk, met als doel professionele ontwikkeling en ondersteuning.

Intuïtie

Inzicht of aanvoelen zonder logische redenering of analytisch denken. Intuïtie vormt zich door eerdere indrukken en kennis uit het verleden die je onbewust inzet om beslissingen te maken.

Jeugdtrauma

Traumatische ervaringen, gebeurtenissen of mishandelingen die zich hebben voorgedaan in de kindertijd of adolescentie en die ernstige negatieve gevolgen kunnen hebben voor de ontwikkeling, gezondheid en welzijn op lange termijn.

Keulseweg Foundation

De Keulseweg Foundation is opgericht om iets terug te geven aan mens en dier in onze samenleving door equine assisted coach- en therapiesessies van bij KREAC aangesloten coaches en therapeuten mogelijk maken voor kinderen en volwassenen die er vanwege te weinig financiële middelen en de beperkte vergoedingsmogelijkheden nu niet voor in aanmerking komen. En om projecten te ondersteunen die de opvang en verzorging van dieren in nood op zich hebben genomen.

Kindercoaching

Het coachen en begeleiden van kinderen en jongeren om hen te ondersteunen bij het ontwikkelen van zelfvertrouwen, veerkracht, sociale vaardigheden en persoonlijke groei, aangepast aan hun leeftijd en ontwikkelingsfase.

Klachtenregeling

Een procedure voor het behandelen (indienen, onderzoeken en oplossen) van klachten. Zorgaanbieders zijn wettelijk verplicht om zich aan te sluiten bij een erkende geschilleninstantie.

KREAC

Kwaliteitsregister voor de equine assisted coach en therapeut, een door de Keulseweg opgezet register dat zich richt op de vindbaarheid en het bevorderen van kwaliteit en professionaliteit van equine assisted coaches.

Kudde

Een groep paarden die samenleeft. Een kudde biedt bescherming tegen roofdieren en zorgt voor sociale interactie en wederzijdse steun. Veiligheid is een fundamentele behoefte van paarden, en de kudde speelt hierbij een belangrijke rol. Paarden hebben een sterk ontwikkeld instinct om in het kader van veiligheid te letten en te reageren op hun omgeving en elkaar.

Kwaliteitssysteem

Een systeem van procedures, processen en richtlijnen om de kwaliteit van diensten, producten of activiteiten te waarborgen en te verbeteren. Een kwaliteitssysteem kan zich bijvoorbeeld uiten in intervisie-, opleidings- en na- en bijscholingseisen.

Leertherapie

Een vorm van therapeutische supervisie waarbij een professional in opleiding zelf therapie ontvangt om zijn of haar persoonlijke groei, zelfbewustzijn en professionele ontwikkeling te bevorderen, onder begeleiding van een ervaren therapeut.

Letselschade

Fysiek letsel of psychisch trauma dat iemand heeft opgelopen als gevolg van een ongeval, incident of handelen van een ander (bijvoorbeeld in een equine assisted sessie), wat kan leiden tot medische kosten, verlies van inkomsten en emotioneel leed.

Lichaamsbewustzijn

Het vermogen om bewust te zijn van sensaties, spanningen, emoties en reacties in het lichaam, en om deze te interpreteren en te begrijpen in relatie tot emotionele en psychologische processen. Het herstellen van het lichaamsbewustzijn en het reguleren van het autonome zenuwstelsel is cruciaal voor het verwerken van trauma.

Lichaamsgericht

Een benadering van coaching en therapie die zich richt op het lichaam en lichamelijke sensaties om emotionele en psychologische processen te verkennen. Emoties en gevoelens kunnen zich in woorden uiten, maar vaker en eerder uiten ze zich in fysieke reacties. Paarden zijn zeer gevoelig voor zulke non-verbale signalen en reageren op subtiele veranderingen in de lichaamstaal van mensen.

Lichaamstaal

De non-verbale communicatie die zichtbaar is in fysieke signalen als houding, gebaren, gezichtsuitdrukkingen, spierspanning, ademhaling, et cetera.

Metaforen

Een metafoor is een figuurlijke manier van spreken, waarbij er een vergelijking wordt gemaakt tussen twee zaken die in eerste instantie niet met elkaar te vergelijken zijn. In EAC&T-sessies kunnen metaforen helpen om inzichtelijk te maken hoe dàt wat in het hier en nu in de sessie met het paard gebeurt, een link heeft naar de vraag of problematiek van de cliënt en hoe het zich vertaalt naar het dagelijkse leven.

Natuurcoaching

Coaching in de natuur en natuurlijke omgeving waarbij elementen uit de natuur metaforen kunnen bieden en als een bron van inspiratie, rust en reflectie dienen.

Niet weten

Een houding van openheid en nieuwsgierigheid waarbij de coach of therapeut zich bewust is van zijn of haar eigen beperkingen en niet pretendeert alle antwoorden te hebben. Ook het paard heeft die niet. De feedback van de paarden wordt in EAC&T dan ook nooit vanuit een ‘weten’ vertaald. Dit biedt ruimte voor authenticiteit en exploratie van de cliënt, het verhaal van de cliënt is wat zich mag ontvouwen.

NOBCO

De Nederlandse Orde van Beroepscoaches (NOBCO) is de grootste onafhankelijke beroepsorganisatie voor professionele coaching in Nederland die voor het EMCC coaches en opleidingen (inhoudelijk) accrediteert.

Non-directief

Een benadering waarbij de coach of therapeut de cliënt ondersteunt zonder sturend of richtinggevend te zijn, waarbij de nadruk ligt op het laten ontstaan van inzichten en oplossingen vanuit de cliënt zelf. Het is de cliënt die bepaalt wat er onderzocht en besproken wordt en wat er in een sessie aan bod komt. De cliënt wordt uitgenodigd om zelf te ontdekken, bepaalt zelf het tempo, de grenzen en de te nemen beslissingen over zijn eigen bewustwordingsproces.

Non-verbaal

Communicatie die plaatsvindt zonder woorden, zoals lichaamstaal, expressies en gebaren. Paarden altijd en direct op zelfs de minimaalste non-verbale lichaamssignalen. Omdat de interactie en communicatie met (jonge) kinderen vooral non-verbaal is, kunnen ze zich meestal makkelijk verbinden met paarden.

NRTO

De Nederlandse Raad voor Training en opleiding (NRTO), is een brancheorganisatie voor private onderwijsinstellingen, opleidings- en trainingsbureaus.

Onbewust

Gedachten, impulsen, verlangens, ervaringen en herinneringen waarvan we niet weten of beseffen dat we die hebben. We zijn ons er niet bewust van, maar ze beïnvloeden en sturen wel het grootste gedeelte van ons gedrag en onze emoties aan (volgens sommige psychologen en gedragswetenschappers zo’n 95%). Zonder dat we dat in de gaten hebben.

Onderbewust

Informatie in ons die niet direct zichtbaar is maar met enige inspanning gemakkelijk toegankelijk gemaakt kan worden, zoals herinneringen of opgeslagen kennis. Het zijn zaken die zich in het verleden in je bewuste bevonden, maar inmiddels verdrongen of simpelweg vergeten zijn.

Ontwikkelingspsychologie

Het gebied binnen de psychologie dat zich richt op het bestuderen van de ontwikkeling van menselijke cognitieve, emotionele, sociale en gedragsmatige processen over de levensloop, vanaf de kindertijd tot en met de volwassenheid.

Oordeelloos

Een houding van acceptatie, respect en begrip waarbij men vrij is van oordelen, vooroordelen of veroordelingen ten opzichte van anderen. Essentieel is voor een effectieve en ondersteunende therapeutische relatie.

Open houding

Een empathische houding van acceptatie, nieuwsgierigheid en bereidheid tot luisteren, waarbij men openstaat voor nieuwe ideeën, perspectieven en ervaringen en alles wat zich verder in de sessie ontvouwt, waarbij oordeel en vooroordelen worden losgelaten.

Open ruimte

Een veilige, ondersteunende, niet-oordelende en accepterende omgeving, een atmosfeer van openheid, waarin ideeën, emoties en ervaringen vrijelijk kunnen worden gedeeld en onderzocht, zonder angst voor veroordeling of afwijzing, waardoor diepgaande zelfreflectie en groei mogelijk worden.

Oplossingsgericht

Een benadering van coaching en therapie die zich richt op het identificeren van oplossingen en het versterken van hulpbronnen om positieve veranderingen te bewerkstelligen.

Organisatieopstelling

Een techniek binnen systemisch werk van Bert Hellinger waarbij de dynamiek en relaties binnen een organisatie of team worden verkend door middel van het opstellen van representanten of symbolen.

Orthopedagoog

Een orthopedagoog is een opvoedkundige, gespecialiseerd in ontwikkelings-, opvoedings- en leerproblematiek die zich bezighoudt met het diagnosticeren, behandelen en begeleiden van kinderen en jongeren met ontwikkelings- of gedragsproblemen, en het ondersteunen van hun ouders en omgeving.

Out of the box

Een uitdrukking die verwijst naar het loslaten van traditionele denkpatronen en het verkennen van nieuwe ideeën, perspectieven en benaderingen.
Hoe oncomfortabeler een situatie in het leven wordt, hoe meer men geneigd is open te staan voor, en over te gaan tot, verandering en de leefomgeving van het paard situeert EAC&T-sessies letterlijk out of the box waardoor de cliënt uit zijn comfortzone stapt en wordt uitgedaagd om de zaken eens van een andere kant, op een totaal andere manier te beleven en bekijken en andere, nieuwe oplossingen te bedenken

Overdracht

Overdracht verwijst naar het fenomeen waarbij een persoon gevoelens, emoties, of ervaringen uit het verleden onbewust overbrengt (projecteert) op een andere persoon of situatie in het heden, zonder zich hiervan bewust te zijn. Deze projectie kan altijd en overal plaatsvinden, in alle relaties, maar wordt vaak geassocieerd met de relatie tussen een cliënt en een coach of therapeut

Overlevingsinstincten

De aangeboren neigingen en reacties die zijn ontwikkeld om te overleven in gevaarlijke of bedreigende situaties, zoals vechten, vluchten of bevriezen. Fysieke overlevingsreacties worden ook in stressvolle situaties in werking gezet, waardoor het lichaam zich klaar maakt voor actie.

Overtuigingen

Diepgewortelde ideeën, opvattingen of aannames die een persoon heeft over zichzelf, anderen of de wereld, die van invloed kunnen zijn op gedrag, emoties en keuzes.

Oxytocine

Oxytocine is een rustgevend hormoon en neurotramsmitter dat wordt aangemaakt tijden positieve sociale interactie. Mens dier interacties activeren het oxytocine systeem.

Paardencoaching

Een vorm van coaching waarbij paarden worden gebruikt als medecoaches om cliënten te begeleiden bij het verkennen van hun gevoelens, gedachten en gedragingen.
Een woord dat we liever niet gebruiken omdat het suggereert dat we paarden coachen. En dat doen we nou juist niet! Wij coachen mensen en de paarden helpen ons.
Maar dit woord wordt veel gebruikt door coaches om duidelijk te maken dat ze met de hulp van paarden coachen.

Paardensignalen

De subtiele signalen, lichaamstaal en reacties die paarden laten zien onder verschillende omstandigheden. In EAC&T is kennis van deze signalen van belang voor het bewaken van de emotionele en fysieke veiligheid van alle betrokkenen.

Pegasus

Het universitair promotieonder­zoek naar de effectiviteit van equine assisted therapie (EAT) bij therapie­resistente jongeren met autisme spectrum stoornissen (ASS) en emotie­regulatie­problemen van kinder- en jeugd­psychiater Jenny den Boer bij academisch centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie Karakter.

Persoonlijke ontwikkeling

Het proces van groei, zelfontdekking en verbetering op mentaal, emotioneel, fysiek en spiritueel niveau, waarbij men werkt aan het vergroten van zelfbewustzijn, zelfvertrouwen en persoonlijke effectiviteit.

PLATO-eisen

In de PLATO-eisen staat welke medische en psychosociale basiskennis op hbo-niveau een behandelaar moet hebben. De PLATO-eisen zijn ontwikkeld door het Platform Opleiding, Onderwijs en Organisatie.

Polyvagaaltheorie

Deze theorie is ontwikkeld door Stephen Porges en biedt inzicht in de werking van het autonome zenuwstelsel en de invloed ervan op onze fysiologie, emoties en sociale interacties. Het woord polyvagaal is afgeleid van het Griekse voorvoegsel poly dat veel of meerdere betekent, en de term vagus die verwijst naar de nervus vagus.

Post-HBO

Een post-hbo (of post-bachelor) opleiding is bedoeld voor professionals die zich willen verdiepen of verbreden in hun vakgebied. Het niveau van de post-hbo opleidingen zijn dan ook hbo+.

Practitioner

Practitioner is een term die wordt gebruikt om het niveau van accreditatie voor coaches aan te duiden. De niveaus zijn: Foundation, Practitioner, Senior Practitioner, Master Practitioner. De opleiding EAC&T level 1 is geaccrediteerd op Practitioner niveau.

Privacyverklaring

Een document dat de privacypraktijken, -beleidslijnen en -procedures van een organisatie beschrijft met betrekking tot het verzamelen, gebruiken, opslaan en delen van persoonlijke informatie van cliënten, patiënten of klanten.

Proces

De reeks stappen, gebeurtenissen of ontwikkelingen die zich voordoen in de loop van de tijd – in een of meerdere coach- of therapiesessies – met als doel inzicht, groei, en eventuele verandering of transformatie van de cliënt.

Professionalisering

Het proces van het ontwikkelen van vaardigheden, kennis, competenties en ethische normen om een hoog niveau van professionaliteit en excellentie te bereiken in een bepaald vakgebied, zoals coaching of therapie.

Prooidier

Een dier dat in de natuur prooi is voor roofdieren. Paarden hebben zich goed laten domesticeren maar hebben nog steeds de evolutionaire overlevingsinstincten van een prooidier. Miljoenen jaren lang heeft het paard overleefd door zo fijn afgestemd te zijn op zijn omgeving dat de geringste afwijking wordt opgemerkt en een onmiddellijke reactie oproept

Psychiater

Een psychiater is iemand die een universitaire studie geneeskunde heeft gedaan en zich daarna heeft gespecialiseerd in het diagnosticeren en behandelen van psychische ziektebeelden. Een psychiater mag medicatie voorschrijven.

Psycholoog

Een psycholoog is een persoon die zich professioneel gespecialiseerd heeft in de gedragingen, gevoelens, gedachten en de algehele geestelijke gezondheid van de mens.
Psycholoog is een vrij beroep en daarmee een verzamelnaam voor hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg, maar ‘echte’ psychologen zijn BIG geregistreerd en universitair opgeleid tot basispsycholoog, GZ-psycholoog of klinisch psycholoog.

Psychosomatisch, psychosomatiek

Het fenomeen waarbij psychologische factoren, zoals stress, emoties en gedachten, invloed hebben op lichamelijke gezondheid en symptomen. Psychosomatische klachten zijn lichamelijke klachten die niet of onvoldoende verklaard kunnen worden door een lichamelijke aandoening en ontstaan of verergeren door een psychologisch probleem. Wanneer psychische klachten geuit worden als lichamelijke symptomen, spreken we van somatisatie.

Psychotherapeut

Psychotherapeut is in de praktijk vaak een verzamelnaam voor allerlei therapeuten. Maar een ‘echte’ psychotherapeut is BIG geregistreerd en doorliep een postdoctorale opleiding van vier jaar voor mensen die een universitaire opleiding hebben in psychologie of geneeskunde.

Reflectie

Reflectie is het proces van bewust evalueren en nadenken over ervaringen, gedachten, gevoelens en acties, met als doel daarvan te leren.
In de reflectiemomenten van een EAC&T sessie helpt de coach of therapeut de cliënt om de ervaringen om te zetten in inzichten en bewustwording, mogelijke verandering of oplossing te onderzoeken en te kijken hoe wat er in het hier en nu van de sessie in contact met het paard gebeurt, een link heeft naar het dagelijkse leven van de cliënt.

Representant

Een persoon die wordt gekozen of aangewezen om een bepaalde rol, persoon of element binnen een systemische opstelling te vertegenwoordigen, waarbij de representant de gevoelens, gedachten en dynamiek van dat element belichaamt.

Respect

Een gevoel van waardering, erkenning en consideratie voor de waarden, grenzen en behoeften van anderen (mens en dier). Respect is belangrijk voor het opbouwen van vertrouwen, samenwerking en wederzijds begrip in coachings- en therapeutische relaties.

Ruitercoaching

Een vorm van coaching die zich richt op het begeleiden en ondersteunen van ruiters om hun vaardigheden, zelfvertrouwen en prestaties te verbeteren, waarbij onder andere gebruik wordt gemaakt van de interactie tussen ruiter en paard als bron van inzicht.

Studentenregistratie

Aansluiting bij de NOBCO of KREAC als student in opleiding. Bij KREAC is dat gratis, bij de NOBCO met korting.

Supervisie

Supervisie is een vorm van begeleiding waarbij een meer ervaren professional (de supervisor) een minder ervaren professional (de supervisant) begeleidt en ondersteunt bij de ontwikkeling van professionele vaardigheden.

Systeemtherapie, systeemtherapeutisch

Een vorm van therapie met als uitgangspunt is dat een probleem of een (psychische) klacht nooit op zichzelf staat die zich dan ook richt op de onderlinge relaties en interactiepatronen binnen systemen, zoals gezinnen, koppels of organisaties, en die zich richt op het bevorderen van positieve veranderingen ervan. Het belangrijkste kenmerk van systeemtherapie is dat belangrijke naasten worden betrokken bij de therapie en er wordt ook rekening gehouden met eventuele belangrijke afwezigen. Let op, dit is iets heel anders dan de systemische aanpak en opstellingen zoals ontwikkeld door Bert Hellinger.

Systemische coaching

Een benadering van coaching die gebaseerd is op de theorie en wetten van het systemische gedachtegoed zoals ontwikkeld door Bert Hellinger.

Teamcoaching

Het coachen en begeleiden van teams om effectiever samen te werken, communiceren en presteren, waarbij de focus ligt op het ontwikkelen van collectieve doelen, rollen en dynamiek binnen het team.

Tegenoverdracht

In de coachrelatie is tegenoverdracht de term voor alle gevallen van overdracht van de coach op de cliënt of het paard. Emotionele reacties en gevoelens – positief, negatief of ambivalent – jegens de cliënt of het paard, die gebaseerd zijn op de persoonlijke geschiedenis, ervaringen, vooroordelen en onbewuste processen van de coach.

Therapie

Therapie gaat dieper in op de geschiedenis en de wortels van een probleem in het verleden en richt zich meer op het verwerken van psychologische en emotionele problemen en het behandelen van psychische stoornissen.

Therapieproces

Het traject van diagnose, behandeling en herstel in het kader van therapeutische interventies, waarbij de focus ligt op het verkennen, begrijpen en veranderen van gedachten, emoties en gedragingen.

Traject

Een aantal opeenvolgende coach- of therapiesessies.

Transactionele analyse

Transactionele analyse werd ontwikkeld door Dr. Eric Berne in de jaren 50 van de vorige eeuw en richt zich op het begrijpen van menselijk gedrag, communicatie en ontwikkeling door middel van de analyse van sociale interacties, transacties genoemd. De transactionele analyse stelt dat mensen drie verschillende delen of ""ego-toestanden"" hebben: Ouder, Volwassene en Kind.

Transparantie

Een houding van openheid, eerlijkheid en duidelijkheid in de communicatie en interactie met cliënten, waarbij informatie, intenties en beslissingen helder en begrijpelijk worden gecommuniceerd om vertrouwen en betrokkenheid te bevorderen.

Trauma

Het woord trauma komt uit het Grieks en betekent letterlijk verwonding. Een verwonding kan lichamelijk zijn, maar in ons vak bedoelen we met trauma een psychische of emotionele verwonding. De aard en oorzaak van zo'n verwonding kan heel verschillend zijn, trauma kan enkelvoudig, meervoudig of chronisch zijn of in verschillende perioden spelen en daardoor op specifieke wijze van invloed zijn.

Traumaherstel

Het proces van genezing, verwerking en herstel na het ervaren van traumatische gebeurtenissen, waarbij aandacht wordt besteed aan het verwerken van emoties, het ontwikkelen van veerkracht en het hervinden van een gevoel van veiligheid en welzijn.

TTouch®

Een therapeutische benadering ontwikkelt door Linda Tellington Jones, die zich richt op het gebruik van zachte aanraak- en leidoefeningen, cirkelvormige bewegingen en specifieke technieken om spanning, angst en gedragsproblemen bij dieren te verminderen waardoor het dier zowel emotioneel als lichamelijk beter in balans komt.

Valkuilen

Potentiële obstakels, valstrikken of uitdagingen die zich kunnen voordoen tijdens coaching of therapie, zoals overdracht, tegenoverdracht, weerstand of misinterpretatie van signalen, die een effectief proces kunnen belemmeren.

Veranderproces

Het proces van het initiëren, doorlopen en consolideren van veranderingen in gedachten, gedragingen, relaties of omgevingen, waarbij men streeft naar groei, ontwikkeling en verbetering op persoonlijk, professioneel of relationeel gebied.

Verankering

Een techniek binnen coaching of therapie waarbij een positieve staat, gevoel of ervaring wordt versterkt en geassocieerd met een specifieke prikkel, gebaar of context, om het opnieuw oproepen van die staat te vergemakkelijken en te versterken.

Verbaal

Communicatie die plaatsvindt via gesproken woorden, taal en verbale expressie, in tegenstelling tot non-verbale communicatie, die zich richt op lichaamstaal en andere niet-talige signalen.

Verdiepingsjaar

Het tweede jaar van de opleiding equine assisted coach level 2 waarin verdieping plaatsvindt in het persoonlijke proces van de coach en in kennis over de verschillende technieken binnen EAC&T. Deze opleiding kan worden vervolgd met level 3, de therapieopleiding.

Verklaringsmodel

Een verklaringsmodel verklaart (na diepgaand onderzoek) waarom iets is zoals het is, of werkt zoals het werkt.

Verwarrende signalen

Tegenstrijdige of verwarrende communicatie of gedragingen die gemengde boodschappen overbrengen en verwarring of onzekerheid kunnen veroorzaken bij anderen, wat relevant is voor het verkennen van communicatiepatronen en relaties. In EAC&T sessies is dit een aandachtspunt met betrekking tot veiligheid en welzijn van het paard.

Vluchtdier

Een dier dat van nature geneigd is om te vluchten bij gevaar. Paarden zijn vluchtdieren, ze hebben een sterk ontwikkeld instinct om te letten op hun omgeving en elkaar, te reageren op signalen van gevaar en probeert altijd eerst in veiligheid te komen en pas later vragen te stellen. De kleinste aarzeling kan immers het verschil tussen leven en dood betekenen.

Voice Dialogue

Voice Dialogue is een methode die in de jaren '70 door Drs. Hal en Sidra Stone is ontwikkeld en die uitgaat van het idee dat je als mens uit verschillende kanten, delen of subpersonen bestaat die allemaal met andere ogen naar de wereld kijken en allemaal hun functie en nut hebben. Door het verkennen en integreren van die verschillende delen of aspecten van de persoonlijkheid door middel van bewustzijn, dialoog en zelfreflectie, streeft men naar meer bewustzijn, balans en authenticiteit.

Vrij beroep

Een beroep waarbij professionals zelfstandig werken en niet gebonden zijn aan een werkgever, zoals zelfstandige coaches of therapeuten, wat flexibiliteit en autonomie biedt in de praktijkvoering. Beroepen die iedereen met de juiste kennis en opleiding, of iemand met een uniek talent of bijzondere kwaliteit, zelfstandig kan doen. Voor sommige vrije beroepen zoals notaris of architect gelden speciale wetten, maar voor de meeste vrije beroepen is geen speciale wetgeving.

Weerstand

Een cliënt die niet of slechts gedeeltelijk meewerkt aan zijn herstel wordt wel als in de weerstand bestempeld. Vaak echter is het eerder onvoldoende afstemming van de coach of therapeut.

Welzijn (van paarden)

De fysieke en mentale gezondheid en het welbevinden van de paarden. Niet alleen in equine assisted sessies, maar ook eromheen. Hoe meer een paard zijn natuurlijke behoeften in ook zijn dagelijkse leven kan bevredigen, hoe beter hij in balans is en kan dealen met alles in zijn leven waaronder de sessies.

Werkvorm

Een specifieke activiteit of oefening die wordt ingezet binnen coaching of therapie om bepaalde doelen, vaardigheden of inzichten te kunnen onderzoeken en bereiken.

Wkkgz

De Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) die onder andere regels en richtlijnen bevat met betrekking tot kwaliteitsborging, klachtenprocedures en geschillenbeslechting in de gezondheidszorg.

Wkkgz geschillencommissie

Een commissie die is ingesteld op grond van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) en die belast is met het behandelen en oplossen van geschillen tussen zorgaanbieders en cliënten of patiënten.

Zelfbewustzijn

Het vermogen om bewust te zijn van en inzicht te hebben in eigen persoonlijkheid, gedachten, gevoelens, overtuigingen, gedragingen en het effect daarvan op de omgeving.
Zelfbewustzijn is een belangrijke competentie voor een coach of therapeut. Het zich voortdurend bewust zijn van zijn eigen perspectieven, subjectieve waarheden en de daaruit voortvloeiende emoties en mentale en fysieke reacties zorgt ervoor alert te kunnen zijn op eigen overdrachtsreacties.

Zorgaanbieder

Een individu, instelling of organisatie die gezondheidszorg- of welzijnsdiensten verleent aan cliënten, patiënten of gemeenschappen, zoals ziekenhuizen, therapeuten en hulpverleners.

Zorgprofessional

Een persoon die professioneel werkzaam is in de gezondheidszorg of welzijnssector en die zich bezighoudt met het bieden van zorg, behandeling of ondersteuning aan individuen, gezinnen of gemeenschappen, zoals artsen, verpleegkundigen, therapeuten en hulpverleners.

Zorgverlener

Een persoon die professionele zorg, behandeling of ondersteuning biedt aan individuen met gezondheids- of welzijnsbehoeften, zoals artsen, verpleegkundigen, therapeuten en hulpverleners.

Zorgverzekeraars

Bedrijven die zorgverzekeringen aanbieden en die de kosten van medische behandelingen, therapieën en andere gezondheidszorgdiensten dekken, afhankelijk van het verzekeringsplan en de voorwaarden. Zorgverzekeraars kunnen de level 3 therapeuten vergoeden van uit de aanvullende verzekering.