Marcus Aurelius

Nergens kan men zich ongestoorder terugtrekken dan in de eigen ziel

Met deze uitspraak benadrukt Marcus Aurelius (121 – 180) het belang van introspectie en zelfreflectie als middel om rust en evenwicht te vinden.

Stoïcijnen

Hij was aanhanger van de Stoïcijnse leer van Epictetus, die stelt dat geluk voortkomt uit het beheersen van je emoties en het focussen op wat binnen je controle ligt. Externe factoren waarop je geen invloed hebt kunnen volgens het Stoïcisme vooral je gemoedsrust verstoren.

Je hebt als mens controle over je eigen reacties op gebeurtenissen, maar niet over de gebeurtenissen zelf.
Door je terug te trekken in je eigen ziel, kun je je gedachten ordenen, je emoties analyseren en je reacties op de buitenwereld beter beheersen. Dit leidt tot meer innerlijke rust en stabiliteit, ongeacht de externe omstandigheden.

Praktische strategie

Marcus Aurelius schreef bovenstaande uitspraak in de context van zijn eigen leven als Romeinse keizer. Hij vervulde een veeleisende rol met veel verantwoordelijkheden en externe druk. Zijn persoonlijke notities, later bekend geworden als Overpeinzingen, waren een manier om te reflecteren op zijn eigen leven en de Stoïcijnse principes in de praktijk te brengen.
De uitspraak “Nergens kan men zich ongestoorder terugtrekken dan in de eigen ziel” is dus niet alleen een filosofisch concept, maar ook een praktische strategie om met de uitdagingen van het leven om te gaan. Door je regelmatig terug te trekken in je eigen ziel en op jezelf te reflecteren krijg je meer inzicht in jezelf en leer je je emoties te beheersen en een standvastiger leven te leiden.

Hoe doe je dat?

Zelfreflectie vereist actieve inspanning en toewijding. Het gaat erom bewust tijd te nemen om je gedachten, emoties en reacties te observeren en te analyseren.
Net zoals Marcus Aurelius kun je een dagboek bijhouden, mediteren, of simpelweg een rustige plek opzoeken om na te denken: