kenniscentrum | blogs | crisis als kans
Een crisis als kans
Problemen zijn kansen tot bewustzijnsverruiming maar dat impliceert wel dat we dan onze kinderlijke reactiepatronen dienen achter te laten.
Carl Gustav Jung
Ieder mens kent perioden van crisis, van wanhoop, pijn, verdriet en machteloosheid. Volgens de Zwitserse psychiater en grondlegger van de analytische psychologie Carl Gustav Jung (1875 – 1961) kan zo’n periode ook een kans zijn. Hij benadrukte de kans én het belang van individuele groei en transformatie door het omgaan met problemen.
Carl Jung formuleerde binnen zijn analytische psychologie de concepten individuatie en schaduw. Individuatie verwijst naar het proces van zelfrealisatie en persoonlijke groei. Waarbij een individu zijn of haar unieke en ware zelf nastreeft, en zoekt naar eenheid en balans tussen bewuste en onbewuste aspecten van de psyche.
De schaduw verwijst naar die onbewuste aspecten, die bestaan uit onderdrukte of ontkende eigenschappen, emoties en impulsen die zich in het hier en nu laten zien in reactiepatronen, beschermings- en copingmechanismen maar die voornamelijk zijn ontwikkeld in onze kindertijd (als reactie op specifieke situaties en ervaringen).
Deze aspecten worden door iemand zelf vaak als onaanvaardbaar, onwenselijk of onbewust beschouwd (meestal vanwege maatschappelijke normen, opvoeding of zelfbescherming).
Het omarmen en integreren van de schaduw in het bewustzijn is volgens Jung belangrijk om een evenwichtiger en completer beeld van jezelf te krijgen. Het doel is daarbij niet om deze onderdrukte of verborgen kinderlijke reactiepatronen te elimineren, maar om ze bewust te maken en ermee om te gaan op een manier die gezonder en constructiever is in het volwassen hier en nu.
De uitdagingen die het contact met een paard met zich mee kan brengen kunnen dezelfde inzichtgevende werking hebben als een crisis
Het gaat om bewustwording, acceptatie (het accepteren en zonder oordeel erkennen van de schaduw als een natuurlijk onderdeel van de persoonlijkheid) en integratie (het verenigen van deze schaduwelementen met het bewuste zelf).
Een crisis is een kans!
Volgens Jung zijn de problemen, moeilijkheden en conflicten die we in het leven tegenkomen, eigenlijk kansen voor deze persoonlijke groei en ontwikkeling. De obstakels en de manieren waarop we ermee om gaan bevatten vaak verborgen boodschappen of lessen die ons – als we ze onderzoeken en begrijpen – kunnen helpen om onszelf steeds beter te begrijpen.
Out of the box
In ervaringsgerichte coach- en therapiesessies met paarden kan het spanningsveld in de uitdagingen die een activiteit en/of het contact met een paard met zich mee kan brengen, dezelfde inzichtgevende werking hebben.
Als een soort mini crisis, maar dan in een gecontroleerde, emotioneel veilige omgeving – een mini crisis die bewustwording, inzicht of oplossing katalyseert.
Soms al door het directe inzicht dat voor de cliënt uit de ervaring volgt. Soms door onder begeleiding van de faciliterende coach of therapeut de ervaring en wat die aan gevoelens en emoties opleverde, dieper te onderzoeken.
In dezelfde sessie kan dan, na die eerste bewustwording, geëxperimenteerd worden met een andere aanpak – anders in intentie en gedachten, ofwel in praktische zin – door opnieuw met het paard in contact te gaan, de activiteit te herhalen en te onderzoeken wat die andere aanpak oplevert.
Zo wordt een crisis met bijbehorende gevoelens en emoties niet alleen cognitief - Ik wil het anders, ik wil het (zo) niet meer - maar ook op dieper gevoelsniveau getransformeerd: Ik dóe het (zo) niet meer, ik ga het anders doen. In het contact met het paard kan de cliënt dan ervaren: En dit is wat het oplevert, hoe het voelt voor mij én wat het effect op de ander (het paard) is.
Ervaringsgerichte sessies met paarden geven zoveel meer informatie en kansen op bewustzijnsverruiming en transformatie dan alleen met woorden bereikt kan worden.