Femke de Blijzer

Stress eist alle aandacht op:
gevaar krijgt prioriteit boven verbinding met anderen én boven verbinding met jezelf

Deze uitspraak beschrijft hoe stress ons denken en handelen kan overnemen. Hevige stress wordt door ons brein waargenomen als een onmiddellijke dreiging, wat het “vecht-of-vlucht”-mechanisme activeert. Dit leidt ertoe dat alle aandacht naar het gevaar of de stressfactor gaat.

Overlevingsmechanisme

Het is een overlevingsmechanisme: bij gevaar wordt de amygdala in de hersenen geactiveerd, wat een directe invloed heeft op het denk- en gedragssysteem. Het lichaam zet als het ware een “blinde focus” op het vermijden of bestrijden van de dreiging, waardoor alles wat niet essentieel is voor overleving op dat moment wordt genegeerd.




Door die natuurlijke neiging om stress als prioritair te zien, kan het moeilijk zijn om in stressvolle situaties bewust de tijd te nemen voor sociale connecties en zelfreflectie, hoewel dit juist zou kunnen helpen om stress te verlichten.

Sociale signalen

Bij stress wordt de focus dus zo intens dat je minder gevoelig bent voor sociale signalen, gevoelens van anderen of de behoefte om verbinding te maken. Het brein geeft prioriteit aan overleven boven sociale interacties, wat zich kan uiten in prikkelbaarheid of emotionele afstand tot anderen.

Eigen behoeften en gevoelens

Stress zorgt er tegelijk voor dat je ook minder aandacht hebt voor je eigen behoeften en gevoelens. Je verliest de connectie met wat je echt voelt of nodig hebt, wat kan leiden tot het negeren van signalen van uitputting of zelfs lichamelijke klachten. Hierdoor raak je sneller overbelast en blijf je in een stressvolle situatie hangen zonder echt te kunnen herstellen.

Femke de Blijzer visualiseerde die prioriteit prachtig in onderstaande tekening die ze deelde op LinkedIn.